آخرین کلمات یکی از خاطرهانگیزترین فصول تاریخ امر الهی اکنون رقم خورده است و فصل جدیدی آغاز میگردد. رضوان امسال اختتام سالی خارقالعاده از یک نقشۀ پنجساله و از یک سلسله نقشههایی است که از سال ۱۹۹۶ میلادی آغاز شد. سلسلۀ جدیدی از نقش هها با شروع دوازده ما ه سرنوش تساز در پیش است که خود طلیع های است برای یک مشروع ن هساله که از رضوان آینده آغاز م یشود. این مشتاقان جامعهای را م یبینیم که به سرعت کسب نیرو نموده و آمادۀ برداشتن گا مهای عظیمی به سوی آینده است. امّا هیچگونه ابهامی نباید داشت که رسیدن به این مرحله چ ه کوشش و تلاش ی را لازم بود و بینشهای کسب شده در این راه چه همّت و طاقتی را طالب : تجربیاّت آموخته شده آیندۀ جامعه را شکل خواهد داد و شرح نحوۀ کسب آن تجربیاّت ، مسیر آتیه را روشن میسازد.
دهههای قبل از سال ۱۹۹۶ با پیشرف تها و بینشهای غن ی خود شکّی باقی نگذاشته بود که جمّ غفیری از مردم در بسیاری از جوامع آمادۀ دخول در ظلّ لوای امر الهیاند. با این حال موارد تسجیل افراد در مقیاسی وسیع گرچه امیدبخش بود ولی به فرایند رشدی پایدار که بتوان آن را در محی طهای گوناگون اجرا نمود منجر نگشت. در آن زمان، جامعه با پرس شهایی عمیق مواجه بود که تجربۀ کافی برای پاسخگویی مناسب به آنها را نداشت. چگونه تلاشهایی که هدفش ترویج بود م یتواند همگام با فرایند تحکیم پیش رود و چالش درازمدّ ت و به ظاهر حلنشدنی رشد پایدار را حل نماید؟ چگونه میتوان افراد، مؤسّسات و جوامع را چنان پرورش داد که قادر باشند تعالیم حضرت بهاءالله را به مرحلۀ عمل درآورند؟ و چگونه ممکن است کسانی که مجذوب تعالیم اله ی میگردند بتوانند عاملینی فعّال در یک مشروع روحانی جهانی شوند؟
۲بدین ترتیب یک ربع قرن پیش، جامعۀ بهائی که هنوز از حضور سه نفر از حضرات ایادی امر الله در صفوف مقدّم خود برخوردار بود نقشهای چهارساله را آغاز نمود، نقشهای که با تمرکزش بر یک هدف واحد ، از نقشههای قبلی متمایز گشت و البتهّ آن هدف ، پیشبرد قابل ملاحظهای در فرایند دخول افواج بود. این هدف معرّف و شاخص خطّ مشی یک سلسله نقشههای بعدی شد. جامعه در آن زمان به این مطلب واقف شده بود که مفهوم این فرایند فقط دخول گروههای معتنابهی از مردم به آیین الهی نیست و به خودی خود نیز پدیدار نخواهد شد بلکه مستلزم ترویج و تحکیمی هدفمند و سیستماتیک و با سرعتی دائم الت زّاید م یباشد. توفیق در این مسی ر نیازمند مشارکت آگاهانۀ تعداد زیادی از نفوس بود و در سال ۱۹۹۶ عالم بهائی فراخوانده شد تا عزم خود را برای پذیرفتن چالش آموزش ی وسیعی که لازمۀ این هدف بود جزم نماید. از جامعۀ بهائی خواسته شد که شبک های از مؤسّسات آموزشی تأسیس نماید که تمرکزش بر آماده نمودن تعداد فزایندهای از افراد با قابلیتّ لازم برای تداوم فرایند رشد باشد.
احب اّ این حرکت را با این آگاهی آغاز کردند که علیرغم توفیقات قبل یشان در میدان تبلیغ هنوز باید
میآموختند که چه قابلی تّهایی را کسب نمایند و از همه مهمتر اینکه آنها را چگونه کسب نمایند. جامعه از بسیاری جهات از طریق عمل یاد گرفت و تجربیاّت آموخته شده پس از آنکه به مرور زمان با به کارگیری در محیطهای گوناگون تلطی ف شد نهایتاً در موادّ آموزشی وارد شده و مورد استفاده قرار گرفت و معلوم شد که بعضی از فعّالیتّها پاسخی است طبیعی به نیازهای روحانی یک جمعی تّ. حلقههای مطالعه، کلا سهای کودکان، جلسات دعا، و متعاقباً گرو ههای نوجوانان حائز اهمّ ی تّی اساسی گشت و وقتی با فعّالی تّهای مربوطه ممزوج شد تحرّک حاصله توانست سبب به وجود آمدن الگویی پویا از حیات جامعه شود. با افزایش تعداد شرک تکنندگان در فعّالیتّهای اساسی، بُعد جدیدی به هدف اوّ لی ۀّ آنها اضافه شد، یعنی این فعّالی تّها به منزلۀ مدخلی شد که از طریق آن جوانان، بزرگسالان و اعضای خانوادهها از اجتماع بزرگ میتوانستند با ظهور حضرت بهاءالله آشنا شوند. همچنین درک بهتری از جوانب عملی اجرای استراتژ یهایی برای فعّالیتّهای جامع هسازی در چارچوب ”محدودۀ جغرافیایی“، یعنی یک ناحیۀ مشخّص با وسعتی قابل اداره و با ویژگیهای اجتماعی و اقتصادی متمایز، به دست آمد. لذا پرورش قابلیتّ برای تهی ۀّ نقش ههای ساده در سطح محدودۀ جغرافیایی آغاز گردید و در نتیجۀ چنین نقشههایی برنامههای رشد که بعدها به صورت ادوار س هماهۀ فعّالیتّ تنظیم گردید به وجود آمد. نکتۀ مهمّی که از ابتدا آشکار گردید این بود که گذراندن دور ههای متسلس ل مؤسّسه توسّط افراد به حرکت محدودههای جغرافیایی در پیوستار رشد تحرّک م یبخشد و خو د فرایند مؤسّسه نیز از این طریق تداوم م ییابد. این رابطۀ مکمّ ل در هم ه جا به احباّ کمک کرد که ویژگ یهای رشد را در محیط خود ارزیابی نموده مسیری به سوی توانایی بیشتر دنبال نمایند. به مرور زمان ثابت شد که اگر آنچه در محدودۀ جغرافیایی رخ میدهد هم از دیدگاه سه برنامۀ ضروری آموزشی یعنی خدمت به کودکان، نوجوانان، و جوانان و بزرگسالان، و هم از دیدگاه ادوار فعّالیتّ که برای روند رشد لازم است، مورد ملاحظه قرار گیرد چنین نگرشی مثمر ثمر خواهد بود. مدّت زیادی از آغاز این مجهودات بیست و پنجساله نگذشته بود که بسیاری از خصوصی اّت قابل تشخیص فرایند رشد که امروز مشاهده م یکنیم کاملاً شکل میگرفت.
با بیشتر شدن مساعی دوستان، اصول، مفاهیم و استراتژ یهای مختل ف مرتبط با فرایند رشد به صورت چارچوبی برای عمل شروع به تبلور نمود که میتوانست تکامل یافته، پذیرای عناصر جدید گردد. این چارچوب برای بروز تحرّ کی چشمگیر بسیار حائز اهمّیتّ بود و به احباّ کمک نمود که نیروی خود را در مسیری جهت بخشند که تجربه نشان داده به رشد جوامع سالم منتهی م یگردد. امّا چارچوب یک فرمول نیست. هنگام بررسی واقعی تّ یک محدودۀ جغرافیایی، یک نقطه، یا صرفاً یک مح لهّ، با در نظر گرفتن عناصر متعدّ د این چارچوب الگویی از فعّالیتّ م یتوانست ایجاد شود که از آنچه بقی ۀّ عالم بهائی مشغول آموختن آن بود بهره گیرد و در عین حال پاسخی به ویژگ یهای آن محلّ باشد. دوگانگی بین الزامات انعطا فناپذیر از یک طرف، و تمایلات ب یپایان شخصی از طرف دیگر، جای خود را به درکی ظریف و دقیق از راههای متعدّدی داد که افراد م یتوانستند این فرایند را حمایت نمایند، فرایندی که در اصل منسجم بوده با اندوختن تجربه مستمرّ اً تلطیف میگردد. نباید در بارۀ پیشرفتی که حاصل ظهور این چارچوب است تردید داشت ، این چارچوب برای هماهنگ کردن و متّحد ساختن مجهودات تمامی عالم بهائی و پیشبرد اقداماتش اهمّیتّی عظیم در بر داشت.
با اجرای نقش هها یکی پس از دیگری و با وسعت یافتن اشتغال به فعّالیتّ جامع هسازی، پیشرفت در سطح فرهنگ عمی قتر گردید. به عنوان مثال، اهمّ یتّ تعلیم و تربیت نسل جوا نتر و به خصوص استعداد خار قالعادۀ نوجوانان در سطح وسی عتری مورد توجّه قرار گرفت . همراهی و مساعدت نفوس نسبت به یکدیگر در طول یک مسیر مشترک و گسترش مستمرّ دایرۀ حمایت متقابل، به الگویی برای تمامی تلاشها در مسیر پرورش قابلیتّ برای خدمت تبدیل شد. با افزایش آگاهی نسبت به نیروی گفتگوهای هدفمند برای متجلیّ ساختن استعدادهای روحانی، حتیّ تعاملات دوستان با یکدیگر و با اطرافیانشان تغییر یافت. و مهم آنکه جوامع بهائی بیش از پیش نگرشی برو نگرا ات خّاذ نمودند. هر نفس مشتاق به دیدگاه آیین بهائی م یتوانست شرک تکنندهای فعّال باشد و حتیّ مروّج و تسهی لگری برای فعّالیتّهای آموزشی، جلسات دعا و سایر عناصر کار جامع هسازی شود، و از میان چنین نفوسی بسیاری نیز به حضرت بهاءالله ایمان میآوردند. بدین ترتیب مفهومی از فرایند دخول افواج نمایان شد که کمتر به تئوری و فرضی اّت و بیشتر به تجربۀ واقعی اتکّا داشت، تجربۀ اینکه چگونه تعداد زیادی از مردم م یتوانند به امر الهی پ ی برند، با آن آشنا شوند، با اهداف آن ه مسو شوند، به فعّالی تّها و مشور تهای پیروان آن بپیوندند، و در بسیاری موارد آن را از صمیم قلب بپذیرند. با تقویت فرایند مؤسّسۀ آموزشی در مناطق مختلف یکی بعد از دیگری تعداد افرادی که در فعّالی تّهای نقشه شرکت داشتند به سرعت توسعه یافت و حتیّ کسانی را در بر گرفت که اخیراً با امر مبارک آشنا شده بودند . امّا انگیزۀ این کار صرفاً افزایش تعداد نبود. بینشی از تقلیب ه مزمان فردی و جمعی
مبتنی بر مطالع ۀ کلام الهی و تشخیص قابلی تّ هر شخص برای مشارکت فعّ الانه در یک فرایند عمیق روحانی، منجر به بروز حسّ مشارکت در یک کوشش جمعی شده بود.
یکی از چشمگیرترین و الهامبخشترین ویژگیهای این دورۀ بیست و پن جساله خدمات جوانان بهائی است، جوانانی که با عمق ایمان و شهامت خویش جایگاه شایستۀ خود را در خطّ مقدّم مساعی جامعه احراز کردهاند . در مقام مبل غّین ام ر الله و مرب یّان نسل جوان، راهنمایان سیاّر حلق ههای مطالعه و مهاجرین داخلی، و نیز به عنوان هماهن گکنندگان مؤسّسۀ آموزشی در محدودۀ جغرافیایی و اعضای نهادهای امری، جوانان در پنج قارّ ۀ عالم برای خدمت به جوامع خود با خلوص و فداکاری قیام کرد هاند. بلوغی که جوانان در انجام وظ ایفی که پیشرفت نقشۀ الهی به آن بستگی دارد از خود نشان داد هاند نمایانگر شور و نشاط روحانی و تعهّدشان به تضمین آیندۀ نوع بشر است .در قبال این بلوغ آشکار روزافزون، تصمیم گرفت هایم که بلافاصله بعد از این رضوان، در حالی که سنّ فرد بهائی برای عضویتّ محفل روحانی کماکان بیست و یک سال باقی خواهد ماند ،این سنّ برای ابدای رأی در انتخابات بهائی به هیجده سال تقلیل م ییابد. جوانان بهائی در سراسر جهان که به این سنّ رسید هاند بدون شک اطمینان ما را به توانایی خود در ایفای این ”وظیفۀ مقدّس“ که هر منت خب بهائی به آن مأمور است ”وجداناً و مجدّ انه“ به اثبات خواهند رساند.
*بر این امر واقفیم که طبیعتاً واقعی تّ جوامع مختلف تفاو تهای بسیار زیادی با یکدیگر دارند. جوامع ملیّ مختلف و مکا نهای مختلف در آن جوامع، زمانی که این سلسله نقش هها را آغاز کردند در مراحل مختلفی از توسعه بودند و از آن زمان به بعد نیز با سرع تهای مختلف توسعه یافتهاند و به سطوح متفاوتی از پیشرفت نائل گشتهاند.
این موضوع به خودی خود تازگی ندارد. همیشه شرایط و میزان استعداد روحانی در مکا نهای مختلف متفاوت بوده است. با وجود این شاهد بسط شرایطی هستیم که در آن قابلیتّ، اعتماد به نفس، و تجارب اندوخته شدۀ اکثر جوامع با نیرو گرفتن از مو فّق یتّ سایر جوامع بهائی چه دور و چه نزدی ک در حال افزایش است. به عنوان مثال ،نفوسی که در سال ۱۹۹۶ به منظور مهاجرت به محلّ جدیدی قیام م ینمودند از شهامت، ایمان و خلوص کامل برخوردار بودن د، امّا امروزه همتاهای آنان در همه جا همان صفات را با آموختهها، بین شها، و مهار تهایی توأم مینمایند که نتیجۀ بیست و پنج سال کوشش تمامی عالم بهائی در راه سیستماتیک نمودن و تلطیف فعّالیتّهای ترویج و تحکیم است.
یک جامعه صرف نظر از نقطۀ شروع ،وقتی فرایند رشد را به پیش برده است که صفات ایمان، استقامت، و تعهّ د را با آمادگی برای یادگیری ادغام کرده است. یک میراث گرا نمایۀ این سلسله نقش هها در حقیقت وقوف به این نکته در سطحی گسترده است که هر کوششی برای پیشرفت با توجّه به یادگیری شروع میشود. سادگی این نکته نباید اهمّ ی تّ آن را پنهان کند. شک و تردیدی نداریم که هر محدودۀ جغرافیایی به مرور زمان در پیوستار توسعه پیشرفت خواهد کرد امّا جوامعی که نسبت به جوامع دیگر با داشتن شرایط و امکانات مشابهی سری عتر پیشرفت نمودهاند، آناناند که توانایی ترویج وحدت نظر و توانایی یادگیری در بارۀ عمل مؤث رّ را نشان داد هاند. اینها جوامعی بودند که ب یدرنگ وارد میدان عمل شدند.
تعهّ د به یادگیری همچنین به معنای آمادگی برای قبول اشتباهات نیز بود و البتهّ برخی از اوقات، اشتباهات ایجاد ناراحتی میکرد. جای تعجّب نیست که در ابتدا به علتّ عدم تجربه، روشها و رویکردهای جدید به نحوی ناشیانه به کار برده م یشد و در بعضی مواقع یک قابلیتّ کسب شدۀ جدید به خاطر مشغولیتّ جامعه برای دست یافتن به قابلی تّی دیگر به فراموشی سپرده م یگشت. وجود حسن نی تّ تضمینی برای عدم پیش آمدن اشتباهات نیست و پشت سر گذاشتن آنه ا مستلزم تواضع و انقطاع است. وقتی در مقابل اشتباهاتی که طبیعتاً رخ میدهد جامع های مصمّم باشد تا از خود بردباری نشان داده از آن درس بیاموزد، پیشرفت هیچگاه دور از دسترس نبوده است.
در اواسط این سلسله نقش هها اشتغال جامعه در حیات اجتماع مورد توجّه مستقیم بیشتری قرار گرفت. در این مورد احباّ تشویق شدند که دو مجهو د به هم مرتبط یعنی اقدام اجتماعی و مشارکت در گفتمانهای رایج در اجتماع را مدّ نظر قرار دهند. این دو البتهّ جایگزینی برای کار ترویج و تحکیم نبودند تا چه رسد به انحراف از آن، در واقع این دو در ترویج و تحکیم مندمج م یباشند. با افزایش منابع انسانی در یک جامعه ،قابلیتّ جامعه برای عرضه کردن تعالیم حضرت بهاءالله در رابطه با چالشهای روز، یعنی به منصّۀ ظهور رساندن آن تعالیم مبارکه، بیشتر میشود. امور نابسامان عالم در این دوره به خوبی نشان داد که نیاز نوع بشر به تجویز درمان پزشک الهی تا چه حدّ شدید و فوری است. در بطن همۀ این نکا ت، مفهومی از دین بود که با مفهوم رایج در سراسر جهان بسیار متفاوت میباشد، مفهومی که دین را به عنوان نیرویی پرقدرت و مح رّ ک پیشبرد مدنیتّی پیشرفته م یداند. جامعه درک نمود که چنین مدنی تّی نیز خود به خود ظاهر نخواهد شد بلکه رسالت پیروان حضرت بهاءالله است که برای ظهور آن تلاش نمایند. یک چنین رسالتی مستلزم به کارگیری همان فرایند یادگیری سیستماتیک در زمینۀ اقدام اجتماعی و مشارکت در گفتمان عمومی است.
قابلیتّ مبادرت به اقدام اجتماعی از دیدگاه بیست و پنج سال اخیر به طور چشمگیری افزایش یافته و موجب شکوفا یی فو قالعادۀ فعّالیتّها گردیده است. در مقایسه با سال ۱۹۹۶ که هر ساله حدود دویست و پنجاه )۲5۰( پروژۀ توسعۀ اجتماعی و اقتصادی در حال انجام بود این رقم اکنون به هزار و پانصد) 5۰۰,۱( رسیده و تعداد سازما نهای ملهم از تعالیم بهائی به چهار برابر یعنی به متجاوز از صد و شصت) ۱۶۰( افزایش یافته است.
هر سال بیش از هفتاد هزار) ۰۰۰,۷۰( ابتکار کوتاهمدّ ت اقدام اجتماعی در سطح تودۀ مردم انجام میشود که
۶افزایشی پنجاه برابر است. این جمع مشتاقانه امیدوار است که با حمایت و تشویق مجدّ انۀ سازمان توسعۀ بینالمللی بهائی افزایشی مستمرّ در همۀ این مجهودات حاصل گردد. در این ضمن، مشارکت جامع ۀ بهائی در گفتمانهای رایج در اجتماع نیز به مراتب افزایش یافته است. علاوه بر فرص تهای متعدّدی که احباّ میتوانند یک دیدگاه بهائی را در گفتگوهای شخصی خود یا در محیط کاری ارائه دهند، مشارکت منظّ متر در گفتمانها پیشرفت قابل ملاحظ های نموده است. منظور نظر ما نه تنها کوش شهای بسیار گسترده و مجهودات پیچیده و فزایندۀ جامعۀ جهانی بهائی است که در این مدّ ت دفاتر جدیدی در افریقا، آسیا، و اروپا تأسیس نمود، بلکه فعّالیتّ شبکهای توسع ه یافته و مستحکم از دفاتر مل یّ امور روابط خارجی است که توجّه عمدهشان متمرکز بر مشارکت در گفتمانها گشت. ورای این توفیقات ،مشارکت خردمندانه و قابل ملاحظۀ آحاد احباّ در زمین ههای خاصّ است. نکات فوق مراتب احترام، تقدیر و تحسین متفکّ ران و شخصی تّهای برجسته در تمام سطوح اجتماع ر ا که به کرّات از آیین بهائی، پیروان آن و اقداما تشان ابراز داشت هاند تا حدّی توجیه م ینماید.
پیشرف تهای متنوّ ع دیگری که عالم بهائی در این دورۀ بیست و پنجساله به آن نائل گشته موجب تحسین عمیق این مشتاقان است. حیات فکری جام عۀ بهائی نه تنها با پیشرف تهایش در همۀ زمینههای مجهودات فوقالذّ کر، بلکه با حجم تألیفات پرکیفیتّی که توسّط نویسندگان بهائی به چاپ رسیده، با توسعۀ فضاهای ی که برای بررسی رشت ههایی خاصّ در پرتو آثار بهائی به وجود آمده، و با تأثیرات سمینارهایی که برای دانشجویان و
فارغالتحّصیلا ن دانشگاه توسّط مؤسّسۀ مطالعات رفاه جهانی با همکاری مؤسّسات امری به طور سیستماتیک ارائه شده و اکنون جوانان را در بیش از صد کشور در بر گرفته است نیز شکوفا گشت. مجهودات برای بنای مشارق اذکار به نحو بارزی سرعت یافته است. آخرین ا مّالمعابد در سانتیاگو) Santiago(، شیلی) Chile( بنا گردید و پروژههای ساختمان دو مشرقالاذکار ملیّ و پنج مشر قالاذکار محل یّ نیز شروع شد و تا کنون مشر قالاذکار باتامبانگ )Battambang( در کامبوج) Cambodia( و نورت دل کائوکا) Norte del Cauca( در کشور کلمبیا) Colombia( افتتاح شد هاند. مشارق اذکار بهائی چه جدید الافتتاح و چه آنهایی که سابقاً بنا گردید هاند به نحو فزایند های جای خود را در کانون حیات جامعه مییابند. حمایت مالی آحاد مؤمنین برای هزاران مجهو د در دست اجرا ی یاران الهی بیوقفه بوده است. اینکه سخاو تمندی و فداکاری در تقدیم تبرّ عات که در دورانی از بحران عمدۀ اقتصادی نه تنها حفظ شد بلکه افزایش یافت معیاری بسیار گویا از شور و نشاط روحان ی جمع ی جامعه است. در عرصۀ نظم اداری بهائی قابلیتّ محافل روحانی مل یّ برای ادارۀ امور جوامع خود با همۀ پیچیدگ یهای فزایند هاش به میزان قابل ملاحظ های افزایش یافته است. این محافل عل یالخصوص از همکاری مضاعف با مشاورین قارّ های بهره بردهاند، مؤسّسهای که در سیستماتیک نمودن جمعآوری بینشهایی از سطح مردمی در سراسر جهان و تضمین گسترش وسیع آن بسیار مؤث رّ است. همچنین در این دوره بود که شورای منطقهای بهائی به عنوان یکی از مؤسّسات امر الله به وجود آمد و در حال حاضر این شوراها و مؤسّسات آموزش ی تحت نظر آنها در دویست و سی )۲3۰( منطقه
۷ضرور ت حضور خود را برای پیشبرد فرایند رشد به اثبات رساندهاند. به منظور تداوم اجرا و گسترش وظایف امینبرگزیدۀ حقوق الله ایادی عزیز امر الله جناب علیمحمّ د ورقا، هیئت بی نالمللی امنای حقو ق الله در سال ۲۰۰5 تأسیس گردید که امروز مجهو دات بیش از سی و سه )33( هیئت ملیّ و ناحیهای امنای حقوق الله را در سراسر عالم هماهنگی م ینماید و این هیئتها نیز به نوبۀ خود خدمات بیش از یک هزار )۰۰۰,۱( نمایندۀ حقوق الله را هدایت م یکنند. پیشرف تهایی که در طیّ همین دوره در مرکز جهانی بهائی به وقوع پیوست بسیار اس ت، از جمله اتمام بنای طبقات حول مقام مقدّس اعلی و دو ساختمان قوس کرمل و اعلام شروع بنای مقام حضرت عبدالبهاء، به غیر از پروژ ههای متعدّدی که برای استحکام و حفاظت اماکن مقدّسۀ امر الله انجام شده است. روضۀ مبارکه و مقام مقدّس اعلی به عنوان میراث جهانی )UNESCO( و اماکنی ب ینهایت ارزشمند برای بشریتّ شناخته و ثبت شد. صدها هزار و در بعضی ا ز سالها یک میلیون و نیم بازدیدکنندۀ عموم ی به این اماکن مقدّسه رو آوردن د. مرکز جهانی به طور مرتبّ از صدها زائر که تعدادشان برخی اوقات به پنج هزار )۰۰۰,5( نفر در سال م یرسید به اضافۀ تعداد مشابهی از مسافرین بهائی استقبال نمود. افزایش تعداد و فراتر از آن کثرت تنوّ ع مل یّتّهای گوناگون که به موهبت زیارت فائز م یگردند موجب سرور این جمع است. ترجمه، طبع و انتشار آثار مبارکه نیز بسیار سرعت یافته و به موازات آن، ”کتابخانۀ آثار بهائی“ که یکی از مه مترین قسمتهای مجموعۀ در حال رش د و بسایتهای مربوط به Bahai.org میباشد توسعه یافته و اکنون در ده زبان در دسترس عموم است. دفاتر و نهادهای مختلفی در مرکز جهانی و در نقاط دیگر تأسیس شد هاند تا فرایند یادگیر ی را که در عالم بهائی در زمین ههای مختل ف اقدامات در جریان است تقویت کنند. برادران و خواهران عزیز روحانی، این تفاصیل بخشی است از آنچه ایمان شما به نفس مبارکی که مظلوم عالم بود به ثمر رسانده است. طنین کلمات مهیمن مولای محبوب را به یاد م یآوریم وقتی که از شدّت شور و شوق فریاد برآور د ”ای بهآءالله چه کرد هئی“.
*اکنون توجّه خود را از چش مانداز ربع قرنی سرنوش تساز به آخرین نقشۀ پن جساله معطوف م یداریم، نقش های که از بسیاری جهات با نقش ههای گذشته کام لاً متفاوت بوده است. در این نقشه به بهائیان جهان توصیه نمودیم که از تمامی آموختههای بیست سال گذشته بهره گرفته آن را کاملاً به کار برند. موجب مسرّت این مشتاقان است که امید ما در این مورد بیش از حدّ انتظار برآورده گردید و گرچ ه این جمع طبیعتاً از پیروان جمال قدم انتظار انجام اقدامات مهم را داریم ولی ماهی تّ توفیقات حاصله از مجهودا ت شایان و تلاشهای فراوان آن عزیزان حقیقتاً هیجانانگیز بود و موفّقی تّهای این نقشه ،اوج توفیقات بیست و پنج سال بود.
این نقشه به خاطر دو سالگرد مبارک دویستمین سال میلاد که هر یک محرّک جوامع محلیّ در سراسر جهان بود و نقشه را به سه قسمت تقسیم کرده بود علیالخصوص به یادماندنی است. جمع مؤمنین در مقیاسی بیسابقه و نسبتاً با سهولت، قابلیتّی از خود نشان دادند که مشارکت مردمان از تمامی اقشار اجتماع را در بزرگداشت حیات ۸
مظهر ظهور الهی فراهم آورد. این قابلیتّ نشانهای بارز از امری وسی عتر بود یعنی توانایی جه ت بخشیدن به قوایعظیم روحانی برای پیشرفت امر الهی. نتایج مشارکت مدعوین چنان شکوهمند بود که در بسیاری از مناطق، امر الله را در سطح م لیّ از مرحلۀ مجهول یتّ بیرون آورد. آمادگی روحان ی چشمگیری برای پذیرش امر مبارک در
محی طهایی غیر منتظره و غیر قابل پیشبینی آشکار گردید. هزاران هزار نفر مفتون رویارویی با روح نیایشی شدند که امروزه خصیص ۀ جوامع بهائی در همه جا م یباشد. بینش امکاناتی که از بزرگداشت ایاّم متبرّ کۀ بهائی میسّر میگردد گسترشی بسیار وسیع یافت.
دس تآوردهای این نقشه صرفاً از نظر کمّی، دس تآوردهای تمام نقش ههای قبل از سال ۱۹۹۶ را سریعاً تحت الشّ عاع قرار داد. در آغا ز این نقشه قابلیتّ ادارۀ اندکی بیش از صد هزار )۰۰۰,۱۰۰( فعّالیتّ اساسی در هر مقطع زمانی وجود داشت ،قابلیتّی که ثمرۀ بیست سال تشریک مساعی بود. اکنون سیصد هزار) ۰۰۰,3۰۰( فعّالیتّ اساسی همزمان در حال انجام است و تعداد شرک تکنندگان در آنها به بیش از دو میلیون افزایش یافته که رشدی نزدیک به سه برابر است. سیصد و بیست و نه) ٣٢٩( مؤسّ سۀ آموزشی مل یّ و منطقهای در حال فعّالیتّاند و قابلیتّشان در این واقعی تّ نمایان است که هفتصد و پنجاه هزار) ۰۰۰,۷5۰( نفر قادر بود هاند حدّ اقل یک کتاب از کتابهای دورههای متسلسل را تکمیل نمایند. در مجموع تعداد دور ههای تکمیل شده توسّط افراد نیز هماکنون دو میلیون است که افزایشی بیش از یک سوّم در مدّ ت پنج سال م یباشد.
شدّت فزایندۀ پیگیری برنام ههای رشد در سراسر جهان، خود گویای حکایتی شگف تانگیز است. امید این جمع چنین بو د که سرعت رش د آغاز شده در هر یک از پنج هزار )۰۰۰,5( محدودۀ جغرافیایی در این پنج سال افزایش یابد. این ضرورت، مشوّق و محرّک سعی و کوششی بلیغ در سراسر جهان شد. در نتیجه تعداد برنام ههای فشردۀ رشد بیش از دو برابر شد و ه ماکنون تقریباً به چهار هزار )۰۰۰,4( بالغ شده است. مشکلات شروع فعّالیتّ در روستاها و محل هّهای جدید در بحبوحۀ یک بحران بهداشتی عال مگیر و دشوار یهای افزایش فعّالی تّهایی که در زمان شروع بیماری جها نگیر هنوز نوپا بود مانع از حصول ارقام بالاتری در آخرین سال نقشه گردید. ولی گفتنیها بیش از این است. در آغاز نقشه ابراز امیدواری نمودیم که تعداد محدود ههای جغرافیایی که در آن دوستان در نتیجۀ یاد گرفتن نحوۀ پذیرش تعداد کثیری در فعّالی تّهایشان از نماد سوّ م در مسیر یک پیوستار رشد گذشته بودند ،به بیش از صدها افزایش یابد. در آن زمان شمار چنین محدودههایی تقریباً دویست) ٢٠٠( مورد و در حدود چهل )4۰( مملک ت گسترده بود. حال بعد از گذشت پنج سال این رقم به نحو شگف تانگیزی به یک هزار )۰۰۰,۱( عدد در قریب به صد) ١٠٠( کشور افزایش یافته، یعنی یک چهارم تمام برنامههای فشر دۀ رشد در سراسر جهان که دس تآوردی است به مراتب فراتر از انتظار این مشتاقان. ولی حت یّ این ارقام هم گویای اوج پیشرفتی که جامعه بدان دست یافته است نم یباشد. در بیش از سی) ٣٠( محدودۀ جغرافیایی تعداد فعّالی تّهای اساس ی پایدار از یک هزار )۰۰۰,۱( فراتر رفته است. در بعضی نقاط شمار این فعّالی تّها به چندین هزار با بیش از بیست هزار
۹)۰۰۰,۲۰( شرکتکننده در یک محدودۀ جغرافیایی رسیده است. تعداد فزایندهای از محافل روحانی محل یّ درحال حاضر بر بسط برنام ههای آموزشی به خصوص برای کل یّ ۀّ کودکان و نوجوانان یک روستا نظارت م یکنند، و همین واقعی تّ در چند محل ۀّ شهری هم در حال شک لگیری است. در مواردی قابل توجّه، اشتغال به تأمّ ل در آثار حضرت بهاءالله فراتر از افراد، خانوادهها، و خویشان رفته و آنچه مشاهده میشود حرکت جمعی تّها به سوی مرکزی مشترک م یباشد. در مواردی عداوتهای دیرینه میان گرو ههای معاند پشت سر گذاشته شده و بعضی از ویژگیها و ساختارهای اجتماعی در پرتو تعالیم الهی تقلیب م یشود.
مشاهدۀ چنین پیشرف تهای برجست های موجب سرور موفور این مشتاقان است. نیروی اجتماعسازی امر حضرت بهاءالله با وضوحی هر چه بیشتر در حال بروز است و این پایۀ متینی است که نقش ۀ نهساله بر روی آن بنا خواهد شد. همانطور که امید میرفت محدودههای جغرافیا ی ی توانمند نشان داد هاند که گنجینهای از یادگیریها و ذخیرهای از منابع برای محدودههای جغرافیایی همسایۀ خو د میباشند. مناطقی که دارای بیش از یکی از این محدود هها بودهاند آسانتر توانستهاند امکانات سرعت بخشیدن به رشد را در هر محدوده ، یکی بعد از دیگری، فراهم سازند. لازم م یدانیم مجدّ داً تأکید نماییم که این پیشرفت تقریباً عمومی بوده و تفاو ت پیشرفت از یک نقطه تا نقطۀ دیگر فقط در میزان آن است. درک جمع ی جامعه از فرایند دخول افواج و اطمینانش به اینکه توانایی تحرّ ک بخشیدن به این فرایند را تحت هر شرایطی دارا م یباشد به حدّ ی افزایش یافته که در ده ههای پیشین قابل تصوّ ر نبود. عالم بهائی به سؤالات عمیقی که مدّ تها مطرح بود و در سال ۱۹۹۶ مورد توجّه دقیق قرار گرفت به نحو قان عکنندهای پاسخ داده است. اکنون نسلی از مؤمنین موجودند که اثرات پیشرفت جامعه در تمام ی طول حیاتشان مشهود است. امّ ا حدّ بسیار بالا ی ترقّیات حاصله در محدود ههای جغرافیایی که در آنها مرزهای یادگیری در حال گسترشاند ،پیشرفت قابل ملاحظۀ فرایند دخول افواج را به واقعهای عظیم با ابعادی تاریخی مبدّل نموده است.
بسیاری از احباّی الهی با روش حضرت ولیّ امرالله که چگونه اعصار امر الله را به عه دهای متوالی تقسیمبندی نمودند آشنایی دارند. پنجمین عهد عصر تکوین در سال ٢٠٠١ آغاز شد. آنچه کمتر شناخته شده است اشارۀ خاصّ هیکل مبارک به عهدهایی مرتبط با نق شۀ ملکوتی و مراحل مندمج در آنها است. نق شۀ ملکوتی حضرت عبدالبهاء که برای دو دهه، دورانی که نهادهای محل یّ و مل یّ نظم اداری تأسیس و تقویت م یگشت، در بوتۀ تعویق مان ده بود، در سال ۱۹3۷ با آغاز اوّ لین مرحله از اوّ لین عهدش یعنی نقشۀ هف تساله که توسّط حضرت ولیّ امرالله به جامعۀ بهائی امریکای شمالی محوّ ل شد، رسماً افتتاح گردید. این عهد اوّ ل بعد از اختتام جهاد کبیر اکبر در سال ۱۹۶3 که منتج به افراشتن رایت امر الله در سراسر جهان شده بود به پایان رسید. عهد دوم با شروع اوّ لین نقشۀ ن هساله آغاز شد و ده نقشۀ دیگر را به دنبال داشت، نقشههایی که طولشان از دوازده ماه تا هفت سال بود. در ابتدای این عهد دوم، عالم بهائی بدایت دخول افواج را که توسّط بانی نقشۀ ملکوتی پی شبینی شده بود ۱۰
مشاهده م ینمود. در ده ههای بعدی نس لهایی از مؤمنین باوفای جامع ۀ اسم اعظم در تاکستان الهی سعی بلیغنمودند تا شرایط مورد نیاز را برای رشدی پایدار در مقیاسی وسیع فراهم آورند. و چه فراوان است ثمرات آن مساعی در این خجسته ایاّم رضوان. پدیدۀ شرکت تعدادی کثیر در فعّالی تّهای رو به فزون جامعه که قل بشان را بارقۀ ایمان روشن کرده و سریعاً قیام به خدمت در صفّ مقدّ م نقشه م ینمایند از یک پی شبینی مبتنی بر ایمان به واقعیتّی مکرّر تبدیل شده اس ت. چنین پیشرفت بارز و مشهودی شایستۀ ثبت در تاریخ امر الهی م یباشد. با قلوبی سرشار از شع ف، این مشتاقان شروع سوّ مین عهد نقشۀ ملکوتی حضرت عبدالبهاء را اعلام میداریم. نق شۀ ملکوتی آن حضرت مرحله به مرحله و عهد به عهد بسط و توسعه خواهد یافت تا آنکه انوار ملکو ت، قلوب را منوّ ر سازد.
*یاران محبوب، بررسی مشروع روحانی پنجسال های که عهد دوم نقشۀ ملکوتی را به پایان رساند بدون اشارهای خا صّ به تلاطمات آخرین سال آن که هنوز هم ادامه دارد کامل نخواهد بود. محدودی تّهای تعاملات فردی که در بیشتر کشورها در این دوره با شدّت و ضعف اعمال گردیده میتوانست ضربهای محکم بر کوش شهای جمع ی جامعه وارد آورد، ضرب های که جبران آن شاید سا لها به طول م یانجامید. به دو دلیل چنین نشد، اوّ ل آگاهی گسترده در سطح جامعه نسبت به وظایف بهائیان برای خدمت به نوع بشر به خصوص در مواقع بحرانی و پرمشقّت و دوم افزایش فو قالعادۀ قابلیتّ عالم بهائی در جلو هگر ساختن آن آگاهی. دوستان که طیّ سالیان متمادی به تطبیق الگوهای سیستماتیک فعّالیتّ مأنوس شده بودند خلّا قی تّ و حسّ هدفمندی خود را برای مقابله با بحرانی غیر قابل پیشبینی به منصّ ۀ ظهور رساندند به نحوی که رویکردهای نوینشان منسجم با چارچوبی بود که برای اکمالش متح مّل زحمات بسیار در ط یّ نقشههای متوالی شده بودند. این به معنای نادیده انگاشتن سختیهای جانفرسایی نیست که بهائیان مانند هموطنا نشان در هر سرزمینی متحمّ ل شد هاند ولی احب اّ با وجود مشکلات شدید تمرکز خود را حفظ نمود هاند. منابع موجود صر ف جوام ع نیازمند گشته است ،انتخابات ح تیّ الامکان انجام شده است، و مؤسّسات امر الله در جمیع شرایط به ایفای وظایف خود ادامه داد هاند. حت یّ گامهای دلاورانهای نیز برداشته شده است. محفل روحانی مل یّ سائوتومه و پرنسیپ) São Tomé and Príncipe( در این رضوان دوباره تأسیس خواهد شد و دو رکن جدید بیت العدل اعظم مرتفع خواهد گشت: محفل روحانی مل یّ کرواسی )(Croatia که مقرّش در شهر زاگرب )Zagreb( است و محفل روحانی مل یّ تیمور شرق ی Timor-Leste)( با مقرّ خود د ر شهر دیلی Dili)(.
بدین ترتیب نقشۀ ی کساله آغاز میشود. هدف و ملزومات این نقشه قبلاً در پیام یوم عهد و میثاق این جمع مشخّ ص شده است . این نقشه هرچند کوتاه ولی برای آماد هسازی عالم بهائی برای نقشۀ نهسال های که در پیش است کافی خواهد بود. دورانی مشحون از قوای روحانی که صد سال بعد از نزول الواح نقشۀ ملکوتی آغاز شد به زودی با ی کصدمین سال صعود حضرت عبدالبهاء که نقطۀ اختتام قرن اوّ ل عصر تکوین است و شروع قرن دوم آن ۱۱
عصر را رقم م یزند به پایان م یرسد. مؤمنین باوفای جمال قدم این نقشۀ جدید را در زمانی شروع م یکنند که نوع بشر با آشکار شدن آسی بپذیریش متنب هّ گشته و از احتیاج به مساعدت و همکاری برای مواجهه با مشکلات جهانی آگاهتر به نظر میرسد. البتهّ علیرغم افزایش تعداد افرادی در اجتماع که قولاً و عملاً اشتیاق بیشتری برای قبول وحدت اصلی ۀّ نوع بشر نشان میدهند، عادات دیرینۀ رقابت، منفع تطلبی، تعصّ ب و کوتهنظری همچنان حرکت به سوی وحدت را مانع م یشود. دعای این جمع آنست که ملل عالم به خاطر خیر عموم مو فّق به چش مپوشی از اختلافا تشان گردند. از حضرت بهاءالله مزید تأییدات مستم رّی را که به پیروانش طیّ سالیان متمادی مبذول داشته سائلیم تا بتوانید علیرغم ابهامات موجود نسبت به آنچه در ماههای آینده در پیش است رسالت خود را با وقار و آرامش ادامه داده از اغتشاشات عالم بشری که بیش از همیشه محتاج پیام شفابخش آن حضرت م یباشد مضطرب نگردید.
نقشۀ ملکوتی اکنون وارد عهدی نوین و مرحلهای جدید م یشود و فصل جدیدی آغاز گشته است.
]امضا: بیت العدل اعظم [